Świadoma konsumpcja to jeden z najważniejszych trendów naszych czasów. Coraz częściej chcemy, by produkty, które kupujemy, były nie tylko piękne i funkcjonalne, ale także wyprodukowane z poszanowaniem dla naszej planety. Ta filozofia dotarła również do świata optyki, gdzie innowacyjne marki udowadniają, że troska o środowisko może iść w parze z doskonałym designem.
Wybór ekologicznych okularów to coś więcej niż zakup – to deklaracja wartości. W tym artykule, stanowiącym część naszego przewodnika o Okularach Lifestylowych, przedstawimy Ci materiały, na które warto zwrócić uwagę i zaprezentujemy marki, które uczyniły zrównoważony rozwój sercem swojej działalności.
Co sprawia, że okulary są “ekologiczne”? Przegląd materiałów
Większość wysokiej jakości oprawek z tworzywa wykonana jest z acetatu celulozy. To materiał, który już w swojej podstawowej formie jest bardziej przyjazny dla środowiska niż standardowe, ropopochodne plastiki. Dzieje się tak, ponieważ jego głównym składnikiem jest celuloza pozyskiwana z pulpy drzewnej i włókien bawełny (tzw. cotton linters). Jednak prawdziwa rewolucja ekologiczna w tej kategorii dokonała się niedawno.
Bio-acetat: Krok w stronę natury
Standardowy acetat, aby był elastyczny i trwały, wymaga dodania chemicznych plastyfikatorów, najczęściej opartych na ropie naftowej ftalanów, które sprawiają, że nie jest on biodegradowalny. Bio-acetat to odpowiedź na ten problem. W tej innowacyjnej formule, której rynkowym liderem jest materiał M49® włoskiej firmy Mazzucchelli, szkodliwe ftalany zostały w całości zastąpione plastyfikatorami pochodzenia organicznego, np. na bazie kwasu cytrynowego. Dzięki temu, oprawki z bio-acetatu po zakończeniu swojego życia i trafieniu do środowiska o odpowiedniej wilgotności i temperaturze (np. na przemysłową kompostownię), ulegają biodegradacji w znacznie krótszym czasie, rozkładając się na biomasę i dwutlenek węgla.
Acetat z recyklingu: Siła obiegu zamkniętego
Produkcja oprawek z acetatu przypomina pracę rzeźbiarza – kształty wycina się z większych, kolorowych płyt materiału. Proces ten nieuchronnie generuje sporo ścinków i odpadów. Wiele świadomych marek, zamiast je wyrzucać, zbiera te resztki, topi je i prasuje, tworząc zupełnie nowe płyty o unikalnych, “lastrykowych” wzorach. Każda taka oprawka jest niepowtarzalna i stanowi piękny przykład gospodarki o obiegu zamkniętym, gdzie odpad staje się cennym i pożądanym surowcem, a proces produkcyjny zbliża się do idei “zero waste”.
Druga szansa: Tworzywa z recyklingu
To szeroka i niezwykle inspirująca kategoria, w której kreatywność projektantów nie zna granic. Zamiast zużywać cenne zasoby na produkcję nowego plastiku, wykorzystuje się ten, który już od lat zaśmieca naszą planetę, nadając mu nowe, wartościowe życie.
Plastik z oceanów – misja ratunkowa
Jednym z najpiękniejszych trendów w zrównoważonej modzie jest wykorzystywanie tworzyw odzyskanych z mórz i oceanów. Marki takie jak Sea2see stworzyły cały system, w ramach którego rybacy w Hiszpanii, Francji czy Afryce Zachodniej zbierają porzucone sieci rybackie, liny i dryfujące butelki. Te “sieci-widmo” (ghost nets) są śmiertelną pułapką dla morskich stworzeń. Zebrany odpad jest następnie w Europie sortowany, czyszczony, rozdrabniany i przetwarzany na wysokiej jakości certyfikowany granulat, z którego powstają w pełni funkcjonalne i stylowe oprawki. Każda taka para to nie tylko modny dodatek, ale realny, fizyczny wkład w oczyszczanie ekosystemów morskich.
rPET – Siła butelki
To tworzywo, które doskonale znamy z życia codziennego. rPET to nic innego jak politereftalan etylenu pochodzący z recyklingu – materiał, z którego wykonane są zwykłe butelki na napoje. Proces ten polega na zebraniu i posortowaniu butelek, zmieleniu ich na drobne płatki, a następnie stopieniu i przekształceniu w granulat. Z tego surowca można tworzyć lekkie, wytrzymałe i często bardzo kolorowe oprawki okularów. To doskonały przykład na to, jak odpad konsumencki może zyskać drugie, znacznie trwalsze życie.
Powrót do korzeni: Materiały naturalne
Dla osób ceniących unikalność, rzemiosło i bezpośredni kontakt z naturą, oprawki z materiałów organicznych są idealnym wyborem, oferując niepowtarzalną estetykę.
Drewno i bambus: Ciepło i unikalność
Oprawki wykonane z drewna są niezwykle lekkie, ciepłe i przyjemne w dotyku, a dzięki naturalnemu układowi słojów, każda para jest absolutnie niepowtarzalna. Kluczowe jest jednak, aby szukać marek, które używają drewna z certyfikatem FSC® (Forest Stewardship Council). To międzynarodowy znak, który gwarantuje, że drewno zostało pozyskane w sposób legalny, z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony, z poszanowaniem dla bioróżnorodności i praw lokalnych społeczności. Jeszcze bardziej ekologicznym surowcem jest bambus – technicznie rzecz biorąc trawa, a nie drzewo, która jest jedną z najszybciej rosnących roślin na świecie. Jego uprawa nie wymaga pestycydów i zużywa bardzo mało wody, a sam materiał jest lekki i wytrzymały.
Metal w nowej odsłonie: Recykling i trwałość
Metalowe oprawki, często postrzegane jako bardziej luksusowe, również mogą być wzorem ekologii, głównie z dwóch powodów: nieskończonej możliwości recyklingu i wyjątkowej trwałości.
Stal nierdzewna i tytan z recyklingu
Metale takie jak stal czy tytan można przetwarzać niemal w nieskończoność bez utraty ich kluczowych właściwości. Wykorzystanie surowców z recyklingu (np. ze złomu przemysłowego) do produkcji nowych oprawek pozwala zaoszczędzić gigantyczne ilości energii – recykling aluminium zużywa zaledwie 5% energii potrzebnej do wytopu pierwotnej rudy! To również redukcja niszczycielskiego wpływu górnictwa na środowisko.
Trwałość jako forma ekologii
Warto pamiętać, że jedną z najważniejszych form ekologii jest po prostu kupowanie rzeczy na lata. W tym kontekście, wysokiej jakości para okularów z ponadczasowego, wytrzymałego tytanu, która posłuży Ci przez dekadę (a w której w razie potrzeby wymienisz tylko soczewki na nowe z korekcją), jest z natury bardziej zrównoważona niż pięć par tanich, plastikowych oprawek, które złamią się po jednym sezonie i wylądują na wysypisku. Świadomy konsumpcjonizm to także walka z kulturą jednorazowości.
Przegląd marek, które łączą styl z troską o planetę
Sea2see: Okulary z duszą oceanu
Ta hiszpańska marka ma potężną misję: oczyszczanie oceanów z plastiku. We współpracy z rybakami w Hiszpanii, Francji i Afryce Zachodniej, Sea2see zbiera porzucone sieci rybackie, liny i inne plastikowe odpady. Następnie, we Włoszech, ten “morski śmieć” jest sortowany, przetwarzany i zamieniany w wysokiej jakości, certyfikowany granulat UPSEA™ PLAST, z którego powstają piękne i trwałe oprawki. Kupując ich okulary, dosłownie pomagasz sprzątać naszą planetę.
Meller: Hiszpański design i świadome podejście
Meller to marka, która udowadnia, że ekologia może być dostępna cenowo. Wiele ze swoich bestsellerowych modeli produkują z poliwęglanu z recyklingu, a ich opakowania są wykonane z odzyskanych materiałów. To świetny pierwszy krok w świat świadomej mody, który nie nadwyręży portfela, a pozwoli Ci nosić modne okulary, mając jednocześnie poczucie dokonania lepszego wyboru.
Dick Moby: Amsterdamski styl i zero odpadów
Założona w Amsterdamie marka Dick Moby to kwintesencja północnoeuropejskiego podejścia do designu i ekologii. Ich stylowe oprawki wykonane są z bio-acetatu, a do czyszczenia soczewek zamiast jednorazowej ściereczki, dołączają etui wykonane z przetworzonych butelek PET, które pełni jednocześnie jej funkcję. To marka premium, która stawia na jakość i transparentność.
Coodo: Polska siła drewna
Warto też docenić lokalnych twórców. Polska marka Coodo to przykład rzemieślniczej pasji do naturalnych materiałów. Ręcznie tworzą oni piękne, minimalistyczne oprawki z różnych gatunków drewna (zarówno europejskich, jak i egzotycznych), często łącząc je z elementami ze stali nierdzewnej. To unikalny produkt dla osób ceniących naturalne piękno i lokalną produkcję.
Podsumowanie: Wyraź swój styl i wartości
Wybór ekologicznych okularów to dziś znacznie więcej niż tylko niszowy trend. To świadoma decyzja, która pozwala Ci cieszyć się pięknym designem, jednocześnie wspierając marki, które aktywnie starają się zmieniać świat na lepsze. Wybierając oprawki z drewna, bio-acetatu czy plastiku odzyskanego z oceanów, pokazujesz, że Twój styl ma znaczenie – nie tylko estetyczne, ale i etyczne.
FAQ
Czy okulary z drewna są wytrzymałe na rowerze?
Są zaskakująco lekkie i wytrzymałe na codzienne użytkowanie, ale bardziej wrażliwe na uderzenia i wilgoć niż te z tworzywa. Świetnie sprawdzą się w rekreacyjnej jeździe miejskiej, ale na intensywny trening lepiej wybrać model z elastycznego Grilamidu.
Czy “bio-acetat” jest w 100% kompostowalny w domu?
Nie. Jest on zaprojektowany tak, aby ulegać biodegradacji w warunkach przemysłowego kompostowania (w odpowiedniej temperaturze i wilgotności) znacznie szybciej niż standardowy acetat. Nie zniknie, jeśli zgubisz go w lesie.
Czy ekologiczne okulary są droższe?
Niekoniecznie. Marki takie jak Meller udowadniają, że świadomy wybór może być bardzo przystępny cenowo. Jednak ręcznie robione oprawki z rzadkich gatunków drewna lub od niszowych, designerskich marek premium będą oczywiście droższe, podobnie jak w przypadku tradycyjnych okularów.
